GDO’SUZ ALIŞVERİŞ YAPMA REHBERİ

Çok çok önemli !
Lütfen zaman ayırın ve okuyun, yararlanmasını istediklerinizi bilgilendirmek için paylaşın.
Organik etiketli ve sertifikalı ürünler satın alın. Sertifikalı organik ürünler GDO içeremezler. %100 organik, organik veya organik içeriklidir etiketi taşıyan ürünlerin içeriğinde hiç bir GDO’lu bileşen bulunamaz.
“GDO içermez” etiketi arayın.
Şirketler gönüllü olarak ürünlerini “GDO yoktur” etiketi koyabilir. Örneğin “non-GDO” ve “Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar Kullanılmadan Üretilmiştir”. Bazı ürünlerde ise sadece tek bir riskli içeriğin, örneğin “Soya Lesitin”in, GDO’suz olduğu belirtilir.
ABD tüketicilerine yönelik olarak hazırlanmış “NON-GMO SHOPPING GUIDE- How to avoid foods made with genetically modified organisms (GMOs)” rehberini, neden bizde yararlanmayalım diyerek, kendi görüşlerimi de ekleyerek özetlemeye çalıştım. Ama markaları es geçtim (bazı markalar bizim raflarda var, bazıları yok).
(*) ile etiketlenmiş cümleler kişisel yorumlarım olup, dosyanın orijinalinde aramayın.



Rehberin orijinaline aşağıdaki linklerden ve GDO ile ilgili diğer bilgilere ulaşabilirsiniz.
http://www.seedsofdeception.com/Public/Home/index.cfm
www.centerforfoodsafety.org
www.HealthierEating.org

GDO’SUZ ALIŞVERİŞ YAPMA REHBERİ;
1-Organik etiketli ve sertifikalı ürünler satın alın
Sertifikalı organik ürünler GDO içeremezler. %100 organik, organik veya organik içeriklidir etiketi taşıyan ürünlerin içeriğinde hiç bir GDO’lu bileşen bulunamaz.
(*)İçindekiler kısmında modifiye pirinç nişastası, fruktoz şurubu, kanola yağı, soya proteini, soya lesitini, aromalar bulunan ve “organik” olarak satılan bebek mamalarına karşı her ne kadar organik sertifikasına sahip olsalar da açıkçası büyük bir şüphem var. O sertifikaların güvenilirliği de ISO 9000 sertifikalarına benzediyse vay halimize.
2-“GDO içermez” etiketi arayın.
Şirketler gönüllü olarak ürünlerini “GDO yoktur” etiketi koyabilir. Örneğin “non-GDO” ve “Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar Kullanılmadan Üretilmiştir”. Bazı ürünlerde ise sadece tek bir riskli içeriğin, örneğin “Soya Lesitin”in, GDO’suz olduğu belirtilir.
(*)Bizim market raflarında henüz GDO’suz etiketli ürün yok ya da ben görmedim.
3-Bileşimlerinde genetiği değiştirilmiş tohumlardan üretilmiş olma olasılığı yüksek olan (4 büyükten) Mısır, Soya, Kanola, Pamuk ve ürünleri bulunan gıdalardan kaçının.
Mısır içerikliler: Mısır unu, yağı, nişastası, gluten, fruktoz-glikoz şurupları, fruktoz, glikoz, dekstroz, modifiye nişastalar…
Soya içerikliler: Soya unu, lesitini, proteini, isolat ve isoflavonu, monosodyum glutamat ve eşdeğerleri, bitkisel hidrolize protein, soya yağı…
Kanola içerikliler: Kanola yağı
Pamuk içerikliler: Pamuk yağı
Amerikada Şeker Pancarı da GDO lu ürünler arasında yer almaya başlamış.
GDO’lu şeker pancarından kaçınmak için organik ve GDO içermeyen şekerleri, %100 şeker kamışından elde edilen şekerleri veya organik şeker ile üretilmiş şeker ve çikolata ürünlerini tercih edin.
(*) Ülkemizde şeker kamışı üretimi yok, şeker pancarına kota getirileli 5 seneden fazla oldu. Şekerin çoğu mısır nişastanın hidrolizi ile elde ediliyor veya ithal ediliyor. Pancarımız yok, ithal mısırların % 80’lik bölümü GDO lu gerisini siz hayal edin.
http://www.timeturk.com/Turkiyede-se…11-haberi.html
http://www.zmo.org.tr/genel/bizden_d…&tipi=3&sube=0
4-Bu klavuzda listelenen ürünleri satın alın.
Alışveriş sırasında bu klavuzu yanınızda bulundurun. Alışveriş çantanızda veya arabanızda saklayın.
(*)Etiketlerde İÇİNDEKİLER bölümünü iyice okuyun. Okuyabilmek için alışverişe giderken yanınızda bir büyüteç taşımanızı tavsiye ederim.
MEYVE VE SEBZELER
Taze meyve ve sebzelerin çok az bir bölümünün genetiği değiştirilmiş olabilir. Yeni ürünlerden çekirdeksiz karpuzun genetiği değiştirilmiş değildir. Kabak, yellow crookneck squash ve tatlı mısırların bazıları GDO’lu olabilir. GDO’lu tek meyve Hawaii’den gelen Papayadır- Hawaii’den gelen papayaların neredeyse yarısı GDO’lu.
(*) Aşağıda verile linklere göre, marketten, pazardan aldığımız domates, patates vs. GDO lu olma riski çok fazla.
http://www.zmo.org.tr/genel/bizden_d…er.aspx?id=547http://www.bigazete.com/?c=146
ET, BALIK VE YUMURTALAR
Henüz genetiği değiştirilmiş balık, kümes hayvanı veya çiftlik hayvanı satışa sunulmamıştır. Fakat, Tahıl gibi GDO’lu ürünlerle beslenen hayvanlardan üretilen pek çok organik olmayan ürün vardır. %100 ot/ çimenle beslenen hayvanları ve çiftlik balığı yerine deniz balıklarını tercih edin.
(*)Çiftlik balıklarının beslenmesinde kullanılan yemlerin “Balık Unu, Balık Yağı, Hidrolize Balık Proteini, Soya ve Yan Ürünleri, Buğday ve Yan Ürünleri, Mısır Gluteni, Maya ve Yan Ürünleri, Lesitin, Nükleotid, Amino Asitler, Doğal Bitki Özleri, Karotenoidler, Vitamin ve Mineraller” ve hastalıklara karşı bağışıklık kazandırıcı ilave doğal katkılar ile zenginleştirildiği yemlerin etiket bilgilerinde bulunuyor. Sanırım GDO suz yemlerle beslenebilen çiftlik balığı bulunma olasılığı son derece az.
Ayrıca ineklere süt verimini artırsın diye rbGH, rbST diye bilinen hormonların verilme olasılığını da göz önünde tutmakta fayda var.
Yumurtanın kolesterolsüz olanı nasıl üretiliyor henüz araştıramadım.
ALTERNATİF ET ÜRÜNLERİ
Pek çok alternatif et ürünleri genetiği değiştirilmiş ürünlerle işlenir. Bu sebepten ürünlerin içeriğini incelerken risk içeren Dört Büyüklere, özellikle soyaya çok dikkat edin.
ALTERNATİF SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ:
Bazı ABD’li süt ürünleri çiftlik sahipleri ineklerine süt üretimini arttırmak için genetiği değiştirilmiş hormon rbGH( rbST olarak ta bilinir) enjekte eder. “rbGH/rbSTsiz inek” etiketli ürünleri satın alın. Pek çok alternatif süt ve süt ürünleri soya fasulyesinden üretilir ve GDO içerebilir.
(*) Raflarımızda rbGH/rbST siz etiketli süt gören varmı acaba?
SÜT ve SÜT ÜRÜNLERİ, MAMALAR
Çoğu mamanın ana maddesi süt yada soya proteinidir. Genelde bu ürünlerin içindeki gizli ürünler rbGH enjekte edilmiş ineklerden elde edilen süt veya soyadır. Aynı zamanda bazı markalar GDOlu mısır şurubu, mısır şurubu veya soya lecithini de kullanırlar.
TAHIL, BAKLAGİL VE MAKARNALAR
Mısır dışında gıda marketinde GDOlu tahıl ürünleri bulunmaz. %100 buğdaydan üretilmiş makarna, kuskus, pirinç, arpa, yulaf,sorgum ve soya hariç kuru baklagilleri tercih edin.
KAHVALTILIK GEVREKLER & BARLAR
Genellikle mısır ve soyadan üretildikleri için, kahvaltılık gevrek ve barların GDOlu ürün içerme olasılığı çok yüksektir.
FIRINLANMIŞ GIDALAR
Buğday unu, pirinç, yulaf gibi fırınlanmış ürünlerin genetiği modifiye edilmese de, çoğu paketlenmiş ekmek ve hamurişi gıdalar Mısırdan elde edilen fruktoz şurubu gibi GDOlu maddeler içerir.
DONDURULMUŞ GIDALAR
Çoğu dondurulmuş gıda üretim aşamasında çok sayıda işleme uğrar. Dört büyüklere dikkat edin, GDOsuz etiketi taşımadığı sürece dört büyüklerden herhangi birini içeren dondurulmuş gıdalardan uzak durun.
ÇORBALAR, SOSLAR VE KONSERVELER
Çoğu çorba ve sos pek çok işlemden geçer; alışveriş sırasında içindekiler listesini dört büyükleri de göz önünde bulundurarak dikkatlice inceleyin.
SALATA SOSLARI, YAĞ ve ÇEŞNİLER
Etikette açıklanmadığı taktirde mısır, soya yağı, pamuk yağı ve kanola yağı büyük ihtimalle GDO içerir. Saf zeytin, hindistancevizi, susam, ayçiçeği, badem, üzümçekirdeği ve yer fıstığı yağı tercih edin. Ve mısır şurubu değil, şeker kamışı ile üretilmiş reçel, tatlı ve jöle satın alın.
SNACK FOODS (Atıştırmalıklar)
Buğday, pirinç ve yulaflı , ayçiçek yağı ve aspir içeren snackleri tercih edin. Genetiği değiştirilmiş patlamış mısır bulunmamaktadır.
(*) Mısırların %80 den fazlasının genetiği değiştirilmişken, sözkonusu rehber nasıl patlamış mısırlar GDO lu değildir demiş anlamadım.
ŞEKER VE ÇİKOLATALAR & SUNİ TATLANDIRICILAR
Çoğu tatlandırıcı, ve tatlandırıcı barındıran şeker ve çikolata GDO içerir. %100 şeker kamışı, konsantre şeker kamışı suyu veya organik şeker içeren GDOsuz tatlandırıcıları, şeker ve çikolataları tercih edin, GDOlu şeker pancarı şekerinden kaçının. Çikolatadaki soya lesitin’e ve şekerdeki mısır şurubuna dikkat edin. Tatlandırıcılardan aspartam GDO lu mikroorganizmalardan üretilir. Aynı zamanda NutraSweet® ve Equal® olarak ta bilinir ve alkolsüz içecekler, şeker, sakız, tatlılar, yoğurt, tabletop tatlandırıcıları, vitamin ile şekersiz öksürük bonbonları gibi eczane ürünleri de dahil olmak üzere 6,000den fazla gıda maddesinde bulunur.
SODALAR, MEYVE SULARI VE DİĞER İÇECEKLER
Çoğu meyve suyu GDO’suz meyveden üretilse de mısır bazlı tatlandırıcıların büyük kısmı (mesela yüksek fruktozlu mısır şurubu) GDO içerir. Sodaların çoğu su ve mısır şurubundan üretilir.
% 100 meyve sularını tercih edin.
(*) %100 meyve suları konsantreden üretiliyor, bu durumda nasıl % 100 denebilir, önce suyunu uçur konsantre et, sonra tekrar su ekle, kimseye mantıklı geliyormu acaba?
GİZLİ GDO’LAR
İşlenmiş gıdalar “organik” ya da “GDO’suz” olarak belirtilmediğinden çoğunlukla gizli GDO barındırırlar.
Aspartam,
B12 Vitamini
Bitkisel katı yağ (margarin),
Bitkisel sıvı yağ,
C vitamini (Askorbik asit)
Dekstrin,
Dekstroz,
Diasetil,
İnvert şeker,
İsoflovon,
Kabartma tozu,
Karamel,
Digliserit,
E vitamini,
Fenilalanin,
Gliserid,
Gliserin,
Glisin,
Glukoz,
Glutamat,
Glutamik asit,
Gluten,
Hemi selüloz
İnositol,
Laktik asit,
Lesitin,
Lisin
Gliserol,
Maltodekstrin,
Maltoz,
Mannitol,
Mısır gluteni
Mısır nişastası,
Mısır şurubu,
Mısır yağı,
Modifiye nişasta,
Monosodyum glutamat,
Nişasta,
Oleik asit,
Selüloz,
Sıvı yada kristalize fruktoz,
Siklodekstrin,
Sistein,
Sitrik asit,
Sorbitol,
Soya lesitini,
Soya proteini,
Soya unu,
Stearik asit,
Tofu,
Trigliserit
Bu klavuz, genetik testlere değil şirketlerin demeç ve bilgilerine dayanır.
“GDO’suz” etiketli ürünler üretim aşaması süresince GDO lu ürün kullanılmadığı anlamına gelse de, GDO doğal yollarla; polen yolu ile, rüzgar ve böcekler ile , tohum bozulması yolu ile ya da insan hatalarıyla yayılabilir.
Yani ürünlerin %100 GDO suz olma garantisi yoktur.
(*) Tüketici olarak alışverişlerimde seçme şansımı kullanabilmek için, her ne kadar üretici demeçlerine bağlı da olsa, zaman zaman bunu kötüye kullanabilecek üreticiler olsada, ben ürünlerde GDO suz etiketini görmek istiyorum.
Daha çok bilgi için: http://www.saniterforum.com/forumdisplay.php…sayfamızı kullanabilirsiniz.