Yaz boyunca doğa tüm canlılarıyla kışa hazırlanır, hatta bazı canlıların yegane çabası kışı sağ salim geçirmektir, çünkü neslinin devamlılığı buna bağlıdır. İnsanlar ise tarhana, salça, meyve kuruları, pekmezler, turşular kurmanın dışında kışa başka nasıl hazırlanmalılar? Tabiki modern çağda yaşadığımız için en akıllı kış hazırlığı para tasarrufudur, bu yakacak ve uygun giyisinin dışında olası hastalık masrafları için de gereklidir. Evet doğrudur, fakat biraz da bizim hastalanmamak için çaba göstermemiz gerekir, farkındalık yaşayıp harekete geçmelidir.
Sağlık açısından en mantıklı kış hazırlığı sağlıklı kalmayı hedeflemektir. Bu da bilindiği üzere immün sistemi sayesinde gerçekleşebilir. İmmün sistemini güçlendirmek özellikle sıcak mevsimden soğuk bir döneme geçerken önem taşımaktadır. Çünkü vücudumuz soğuk mevsimde daha fazla direnç göstermek durumundadır.
İmmün sistemi nedir?
İmmün sistemi (lat. immunis, dokunulmaz, hür, temiz anlamında) hayvan ve insan gibi yüksek mertebedeki canlı varlıkların biyolojik savunma sistemlerine denir, zira bu sistem hastalık ajanları tarafından doku hasarına izin verilmesini engeller. Bedene giren zararlı mikroorganizmaları, yabancı maddeleri elemine eder ve ayrıca kanser hücrelerinde olduğu gibi bedenimizin ürettiği fakat dejenere olmaları sebebiyle bulunduğu bedene zarar verici hücreleri tanımlayarak imha edecek yeteneğe sahiptir.
Bağışıklık sistemi olarak da tanımlanan immün sistemi değişik organlardan (ör. lenf düğümleri, dalak, apandisit, timus bezi) , hücre tiplerinden (ör. T ve B Limfositler) ve moleküllerden oluşan karmaşık bir ağdır.
İmmün sisteminin olgunlaşması ve yaşlanması
İmmün sistemi anne rahminde ve doğumdan sonra belli bir süre hastalık ajanlarıni gerektiği şekilde karşı koyacak durumda değildir. O nedenle cenin ve bebek anne antikorları sayesinde korunması gerekmektedir, bu anne rahminde plasenta ve doğum sonrasında anne sütü üzerinden sağlanmaktadır, zamanla çocuk kendi savunma sistemini geliştirir ve de olgunlaştırır. Bu demek değildir ki bu sistem ölene kadar aynı verimlilikle işlev gösterir. Birçok değişik iç ve dış etkenlerden, psikolojik sebeplerden dolayı bu sistem zayıflayabilir hatta zamanla yaşlanır. O nedenle ilerleyen yaşla hastalıklara karşı direncimiz doğal olarak azalmaktadır. Bir yandan genel olarak tüm organ sistemlerinde hastalıklar oluşabilir, diğer yandan ise immün sisteminin kendisinde bile fizyolojik problemler oluşabilir ki bu tip hastalıklar başta kanser sebeplerindendir.
Şunu vurgulamak gerekir ki, hem yaşanan psikolojik olumsuzluklar hem de fizyolojik organ rahatsızlıkları imün sisteminin zayıflamasına sebep olur. İmmün sistemini güçlendirmek hangi tedavi yöntemi tercih edilirse edilsin kanser tedavisinde en baştan itibaren ve devamlı uygulanması gerekmektedir. Ancak bu şekilde gerçekleştirilen tedavi uygulamalarında kanser vakalarında olumlu sonuçlar alındığı gözlemlenmektedir. Tabiki bu duruma, doğal tıp felsefesi ile bakıldığında, bir nevi sebebe yönelik tedavi uygulması görünür. Sebep çok farklı alanlarda olsa bile yine de immün sistemi güçlendirilmesi sayesinde hastalarda nisbeten olumlu gelişmeler gözlemlenmektedir.
İmmün sistemini zayıflatan faktörler
Yaşlanmak doğal bir süreçtir fakat beraberinde otomatikman immün sisteminin zayıflamasınıda getirir. Bunun dışında bir sıra başka faktörler bağışıklığımızın gücünü düşürür.
Şu sebeplerden dolayı sağlık durumu zayıflar:
- Temiz hava, su ve ışık eksikliği
-Uzun ve kronik bir hastalık dönemi
- İlaçlı immünsüpresse uygulaması yani immün sistemini baskılayıcı ilaç tedavisi
- Organ nakli
- Düzenli nikotin, alkol ve uyuşturucu tüketimi
- Yetersiz beslenme, dolayısıyla vitamin, mineral ve iz elementlerin eksikliği
- Çevre zehirleri, ışın ve radyasyona maruz kalma
- Psikolojik faktörler
- Sürekli stres durumu
- Yetersiz uyku
-Yetersiz hareket
- Aşırı soğuğa maruz kalma, üşüme
İmmün sistemini güçlendirici önlemler
Sağlıklı ve güçlü bir immün sistemi sayesinde hastalık ajanlarına karşı kendimizi savunuruz ve böylelikle hastalanmayız. Aynı zamanda mevcut hastalıkların tedavisi ve daha kısa bir nekahat dönemi için de immün sisteminin güçlenmesi gerektiğini yukarıda vurgulamıştık.
- Sağlıklı bir yaşam için gerekli faktörlerin başında temiz hava, su ve ışık ile beraber düzenli hareket şarttır.
- Beslenme: Buna ek olarak sağlıklı yaşamın temelini oluşturan ve organizmamızın tazelenmesini, dengeli bir beslenme ile sağlarız. Burada tükettiğimiz gıdanın kalitesi çok önemlidir, mümkün olduğunca kimyasal maddelerle işlem görmemiş, mevsimsel, bölgesel, rafine edilmemiş ve de taze gıdalar tüketilmelidir. Bunların gerekli besleyici maddeleri içermesi gereklidir. ör. vitaminler, proteinler, yağlar, karbonhidratlar , Demir, Çinko ve Selenyum başta olmak üzere mineraller. Kış döneminde kök yumru (kereviz, turp, kırmızı pancar, havuç, yerelması...), soğanlı keskin (pırasa, soğan, sarımsak...), lahana, ıspanak, pazı, roka, tere gibi toprak üstü sebzeler tüketilmeli.
- Yeterli uyumalı ve stresten uzak durmalıdır.
Ayrıca şu uygulamalar kışa hazırlık olarak immün sistemimizin güçlenmesine yardımcı olacaktır:
- Hamam, sauna ve kaplıca ziyaretleri
- Soğuk-sıcak dönüşümlü duşlar, beden fırçalamaları,
- Masajlar, yoga, şiatsu ve diğer rahatlatıcı beden uygulamaları,
- Temiz havada yürüyüşler, doğa gezileri ve gürültüsüz ortamlarda bulunmak,
- Kişiye iyi gelen kültürel etkinlikler, sevilen insanlarla birlikte vakit geçirmek.
Şaduman Karaca (Doğal Tıp Uzmanı)
www.sadumankaraca.com
